Stłuczenie jest jednym z tych urazów, które zdarzają się nam najczęściej. Nie trzeba wcale wyczynowo uprawiać sportów, aby nabawić się takiej kontuzji. Wystarczy potknąć się o stopień, leżącą na podłodze zabawkę dziecka czy wystającą płytę chodnikową, aby upadek zakończył się bolesnym urazem. Jak zatem rozpoznać stłuczenie i w jaki sposób radzić sobie z jego konsekwencjami? Oto wskazówki dotyczące postępowania w takich przypadkach.
Spis treści:
- Czym jest stłuczenie i kiedy może się pojawić?
- Objawy stłuczenia dla poszczególnych części ciała
- Jak odróżnić stłuczenie od zwichnięcia lub złamania?
- Co stosować na stłuczenia? Propozycja najlepszych maści łagodzących objawy
- Domowe sposoby na stłuczenia i siniaki
- Ile boli opuchlizna, która powstała na skutek stłuczenia?
Kiedy pojawia się stłuczenie?
Stłuczenia są rezultatem urazów, które skutkują uszkodzeniem tkanek znajdujących się wewnątrz naszego ciała, bez przerwania ciągłości skóry. Dochodzi wówczas do zmiażdżenia, rozerwania i uszkodzenia nerwów oraz naczyń krwionośnych, przez co nie są one w stanie prawidłowo pełnić swoich funkcji. Stłuczenie obejmuje tkanki podskórne oraz mięśnie, ale zdarza się, że urazowi ulegają również okostna i stawy okołotkankowe. Najczęściej następuje zatem stłuczenie mięśnia. Przy poważniejszych urazach, które są rozleglejsze i głębsze (będących na przykład wynikiem upadku lub uderzenia), może pojawić się też stłuczenie kości.
Jak wygląda stłuczenie? Objawy charakterystyczne dla konkretnych miejsc
Gdy dochodzi do stłuczeń przede wszystkim odczuwamy ból w miejscu, w którym nasze ciało zostało uszkodzone. Może być on samoistny lub też występować pod wpływem nacisku. Miejsce to jest zresztą nadwrażliwe na dotyk. Oprócz tego pojawia się opuchlizna i podskórne wylewy, a temperatura uszkodzonej tkanki jest wyższa. Często dochodzi też do ograniczenia lub zupełnego upośledzenia ruchomości w danym stawie. Objawy stłuczenia mogą się nieco od siebie różnić w zależności od tego, które części ciała zostały uszkodzone.
1. Stłuczenie nadgarstka
Do urazu dochodzi najczęściej przy upadku, gdy próbujemy ratować się przed nim poprzez podparcie się dłonią. Niemal natychmiast odczuwalny jest ból, a poruszanie nadgarstkiem jest trudne. Po jakimś czasie zauważalne są też obrzęk i wylewy podskórne. W takich urazach nierzadko zdarza się też stłuczenie palca dłoni.
2. Stłuczenie stopy
Taka kontuzja może dotyczyć różnych części stopy. Nie trudno o uraz, którego efektem jest stłuczenie śródstopia, a w niektórych przypadkach może nawet dojść do stłuczenia pięty, co jednak nie zdarza się już tak często. Chwila nieuwagi podczas treningu, pracy czy nawet spaceru może także spowodować stłuczenie stawu skokowego. Wszystkie te urazy przede wszystkim powodują ból i mogą nam nie tylko utrudnić albo uniemożliwić poruszanie się. Często też widoczna jest opuchlizna i dochodzi do uszkodzenia naczyń krwionośnych.
3. Stłuczenie palca u nóg
Dość niepozorny, ale bardzo bolesny uraz, który przez jakiś czas może utrudniać swobodne poruszanie się. Oprócz obrzęku mogą również pojawić się krwawe podbiegnięcie na paznokciu danego palca, czego konsekwencją może być jego nieprzyjemne schodzenie.
4. Stłuczenie kolana
Uraz tego typu powoduje ból i problemy z poruszaniem kolanem. Może dojść do uszkodzenia naczyń krwionośnych, ale objawem stłuczenia kolana jest też zwykle obrzęk.
5. Stłuczenie klatki piersiowej
Z urazem tym wiąże się bezpośrednio również stłuczenie żeber. Oprócz towarzyszącego mu bólu, pojawiają się też kłopoty z oddychaniem. Takie urazy są niebezpieczne ze względu na ryzyko uszkodzenia samych kości znajdujących się tuż pod skórą, ale także płuc i serca.
6. Stłuczenie ręki
Uraz ten może obejmować każdą część ręki, ale bardzo częste następuje stłuczenie łokcia. Do uszkodzenia ręki dochodzi najczęściej na skutek upadku. Próbując się przed nim ratować, każdy z nas odruchowo osłania się właśnie nimi. Jeśli chodzi o objawy jakie wywołuje stłuczenie ręki po upadku, jest to naturalnie ból i często ograniczenie ruchomości kończyny w stawie. Możemy mieć również do czynienia z tkliwością na dotyk i uszkodzeniem naczyń krwionośnych.
7. Stłuczenie kości ogonowej
Do urazu tego typu dochodzi zazwyczaj również na skutek upadku, ale tym razem do tyłu, na pośladki (np. gdy się poślizgniemy). Stłuczona kość ogonowa zaczyna nas boleć niemal natychmiast i zwykle objaw ten nasila się podczas siedzenie, wypróżniania czy nawet podczas stosunku płciowego.
8. Stłuczenie miednicy
Taki uraz powoduje dolegliwości bólowe, obrzęk i czasem również trudności w swobodnym poruszaniu się. Zwykle dochodzi też do uszkodzenia naczyń krwionośnych.
9. Stłuczenie barku
Uraz w obrębie obręczy barkowej powoduje przede wszystkim ból oraz ograniczenie ruchomości całego stawu. W wyniku uszkodzenia naczyń krwionośnych najczęściej w miejscu urazu pojawia się też zasinienie.
10. Stłuczenie kości piszczelowej
Uraz ten jest jednym z bardziej bolesnych. Ból może promieniować i nasilać się podczas ruchu. Miejsce, w którym nastąpiło stłuczenie piszczeli jest tkliwe i pojawiają się w nim wylewy podskórne.
Jak rozpoznać stłuczenie – czym się różni od złamania, zwichnięcia lub skręcenia ?
Wiemy już jakiego typu urazem jest stłuczenie i jakie są jego najczęstsze objawy. Aby jednak odróżnić je od innego typu uszkodzeń ciała, musimy poznać ich specyfikę.
1. Skręcenie
Jest to uraz, który obejmuje torebkę stawową, więzadła, chrząstkę stawową i przyczepy ścięgien. Dochodzi do niego, gdy przekroczony zostanie zakres fizjologicznego ruchu. Silny ból w obrębie stawu, a także znaczny obrzęk i uszkodzenie naczyń krwionośnych to najważniejsze objawy takiego urazu. W większości przypadków wystarczy leczenie domowymi sposobami, ale warto skonsultować skręcenie z lekarzem, który określi jego stopień i w razie potrzeby wdroży odpowiednie leczenie.
2. Zwichnięcie
Przy tego typu urazie uszkodzeniu i sporemu przemieszczeniu ulegają powierzchnie stawowe. Dochodzi też do rozerwania torebki stawowej i uszkodzenia naczyń krwionośnych. Widoczne jest zniekształcenie stawu, a czasem również niewłaściwe ustawienie kończyny. W niektórych przypadkach następuje samoistne nastawienie stawu, ale zawsze należy skonsultować się z lekarzem. W razie konieczności nastawi on staw i zaleci nam odpowiednie leczenie oraz rehabilitację. Czasem konieczne jest też przeprowadzenie operacji.
3. Złamanie
Złamanie, czyli przerwanie ciągłości kości wiąże się z bardzo silnym bólem, który zwiększa się, gdy staramy się poruszyć kończyną. Charakterystyczne jest jej zniekształcenie oraz nienaturalne ułożenie. Pojawia się obrzęk i krwawe wylewy, a w złamaniu otwartym możemy również dostrzec krew płynącą z rany lub odłamki kości. Taki uraz wymaga natychmiastowej pomocy lekarskiej.
Co na stłuczenia stosować? Najlepsza maść na stłuczenia dla złagodzenia objawów
Stłuczenia powodują ból, obrzęk oraz uszkodzenie naczyń krwionośnych. Wszystkie te dolegliwości mogą utrudniać nam wykonywanie obowiązków, dlatego zastanawiamy się co może je złagodzić. Oczywistym rozwiązaniem wydają się być leki na stłuczenia. Najlepszym pomysłem jest jednak dobra maść na stłuczenia i obrzęki. Jaki produkt warto wybrać?
| Maść na stłuczenia: | Dlaczego warto: | Przeciwwskazania: |
|---|---|---|
| Dermend Moisturizing Bruise Formula Cream | ||
| MartiDerm Arnika Gel Cream | ||
| Lioton 1000 | ||
| Herbamedicus, Końska Maść Chłodząca | ||
| Voltaren Max Żel | ||
| Maść nagietkowa | ||
| Arnika Biomaść |
Warto pamiętać, że w sprzedaży znajdują się produkty przeznaczone dla określonej grupy osób (np. maść na stłuczenia dla sportowców). Jeśli natomiast zastanawiamy się jaka jest najlepsza maść na stłuczenia dla dzieci lub na poważniejsze urazy, zawsze należy skonsultować to ze specjalistą, farmaceutą lub lekarzem.
Domowe sposoby na stłuczenia i obrzęki
Jak samodzielnie leczyć stłuczenia? Pomocne może okazać się leczenie domowe, które również przynosi doskonałe efekty. Gdy doznamy urazu ważne jest chociażby odpowiednie ułożenie ciała lub kończyny. Najlepiej, gdy znajdzie się ona w górze, co ograniczy wylewy podskórne. Bardzo dobrze działają także wszelkiego typu okłady na stłuczenia. Jakie produkty sprawdzą się w takich okładach? Na przykład:
- kapusta na stłuczenia;
- ocet na stłuczenia (przede wszystkim woda z octem na stłuczenia);
- soda na stłuczenia;
- okład z wykorzystaniem oliwy i czosnku.
Kiedy szukamy pomocy na stłuczenia i obrzęki, domowe sposoby mogą być idealnym rozwiązaniem. Zimny okład z octu na stłuczenia to jednak nie wszystko. Jeśli tylko to możliwe nie rezygnujmy też z ruchu, gdyż pomaga on prawidłowo odżywić tkanki, co sprzyja ich gojeniu.
Opuchlizna po stłuczeniu – jak długo boli?
To ile boli stłuczenie oraz jak długo utrzymuje się opuchlizna jest sprawą bardzo indywidualną. Zależy to głównie od miejsca urazu oraz od jego rozległości. Zazwyczaj jednak obrzęk utrzymuje się tylko kilka dni. Jeśli jednak opuchlizna po stłuczeniu nie schodzi przez dłuższy czas, warto jest skonsultować się z lekarzem. Przeprowadzi on wszystkie potrzebne badania i wdroży odpowiednie leczenie urazu.
Podsumowanie
Stłuczenia zdarzają się często, zwłaszcza wśród osób pracujących fizycznie i uprawiających sporty. W ich przypadku należy odpowiednio się przed nimi zabezpieczyć, na przykład poprzez wzmocnienie mięśni, stawów i układu krążenia przy pomocy specjalnie do tego przeznaczonych preparatów. Jeśli natomiast dojdzie już do kontuzji tego typu, warto zastosować naturalne maści, które przyspieszą leczenie dolegliwości. Dzięki temu możemy szybciej wrócić do formy i do naszych codziennych obowiązków.
Bibliografia
- Nagraba, Łukasz, et al.; “Diagnostyka urazów mięśni szkieletowych na podstawie piśmiennictwa z bazy Pubmed w latach 2000–2010.”; (2011).
- M. Malec-Milewska, L. Rutkowska-Sak, I. Słowińska, “Powierzchniowe lub przezskórne podawanie leków w terapii bólu.”; Leczenie bólu, pod red. J. Wordliczek, J. Dobrogowski, Warszawa 2011, Wydawnictwo Lekarskie PZWL, s. 91–104.
- Lanninger-Bolling, Dagmar.; “Antyhomotoksyczne leczenie uszkodzeń skóry.”
- Wroński-środa, Mateusz.; “Terapia manualna w fizjoterapii sportowej.”
- Buchfelder M., Buchfelder A.; “Podręcznik pierwszej pomocy”; Wydawnictwo Lekarskie PZWL,Warszawa 2008